Μια από τις πρώτες Ελληνίδες ζωγράφους. Γεννήθηκε στις Σπέτσες και ήταν κόρη του Γιάννη Μπούκουρη ή Μπούκουρα, γνωστού όχι μόνο για τη ναυτική του δράση κατά την Επανάσταση αλλά και για τη συμβολή του στη θεατρική ζωή της Ελλάδας με την ίδρυση του πρώτου θεάτρου στην Αθήνα το 1844 . Φοίτησε στο Παρθεναγωγείο Χιλλ και έλαβε μαθήματα ζωγραφικής κατ’ οίκον από τον ιταλό ζωγράφο Ραφαέλο Τσέκολι, καθηγητή του Σχολείου των Τεχνών, με συστατική επιστολή του οποίου συνέχισε τις σπουδές της στην Ιταλία. Το 1844 βρέθηκε στη Ρώμη όπου φοίτησε στην Academia di Belle Arti. Προκειμένου να παρακάμψει την απαγόρευση φοίτησης γυναικών στις Ακαδημίες Τέχνης, μεταμφιέστηκε σε νεαρό σπουδαστή με το όνομα Χρυσίνης Μπούκουρης παραβιάζοντας το καλλιτεχνικό άβατο της εποχής. Μαθήτευσε στο εργαστήρι του ζωγράφου και γαριβαλδινού επαναστάτη Φραντσέσκο Σαβέριο Αλταμούρα στη Νεάπολη (Νάπολι) τον οποίο ερωτεύθηκε τρία εξώγαμα παιδιά: τον θαλασσογράφο Ιωάννη Αλταμούρα, τη Σοφία και τον Αλέξανδρο. Προκειμένου να νομιμοποιήσει τη σχέση της, ασπάστηκε τον καθολικισμό και τον παντρεύτηκε. Όμως, το 1857 ο σύζυγός της την εγκατέλειψε κι έφυγε με την ερωμένη του, παίρνοντας μαζί του τον μικρότερο γιο τους Αλέξανδρο.Η Ελένη επέστρεψε στην Ελλάδα το 1857 με τα άλλα δύο παιδιά της, τον Ιωάννη και τη Σοφία, και άρχισε να παραδίδει μαθήματα ζωγραφικής σε νεαρές Αθηναίες. Το 1859 και το 1970 μαζί με το Νικόλαο Λύτρα εξελέγη μέλος της επιτροπής Ολυμπίων και το 1869 μέλος της εξεταστικής επιτροπής του Καλλιτεχνικού Τμήματος του Πολυτεχνείου.Από το 1863-65 διδάσκει στο Αρσάκειο Παρθεναγωγείο. Όμως, το 1872 η κόρη της αρρώστησε από φυματίωση και για λόγους υγείας οι δύο γυναίκες μετακόμισαν στις Σπέτσες. Τελικά, η Σοφία δεν απέφυγε το μοιραίο και πέθανε στα τέλη του 1872, σε ηλικία μόλις 18 ετών.Το 1876 ο γιος της και ανερχόμενος ζωγράφος Ιωάννης Αλταμούρας ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Κοπεγχάγη και επέστρεψε στην Αθήνα. Όμως, η χαρά της δεν κράτησε πολύ. Ο Ιωάννης, που παρά το νεαρό της ηλικίας του και το βραχύ βίο του, υπήρξε σπουδαίος θαλασσογράφος , προσβλήθηκε και αυτός από φυματίωση και πέθανε τον Μάιο του 1878, σε ηλικία μόλις 26 ετών.
Η απώλεια των παιδιών της προκάλεσε νευρικό κλονισμό στην Ελένη και την οδήγησε στην τρέλα. Σε ηλικία 60 ετών επέστρεψε στις Σπέτσες, όπου έκαψε σχεδόν όλα τα ζωγραφικά της έργα. Πέθανε σχεδόν άγνωστη στις 19 Μαρτίου 1900 και κηδεύτηκε στο κοιμητήριο της Αγίας Άννας των Σπετσών.
Η τραγική ζωή της Ελένης Μπούκουρα – Αλταμούρα έγινε το θέμα ενός μυθιστορήματος (Ρέα Γαλανάκη:«Ελένη ή ο κανένας», εκδ. Άγρα, 1998) κι ενός θεατρικού έργου (Κώστας Ασημακόπουλος «Ελένη Αλταμούρα», εκδ Δωδώνη, 2005).
Υπήρξε πρωτοπόρος για την εποχή της και φεμινίστρια και η αναφορά στο πρόσωπο της είναι επιβεβλημένος σαν επιβράβευση για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Με την ευκαιρία να αναφέρουμε λίγα λόγια για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (International Women’s Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η πρώτη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή.
Μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη αργία.
Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος στη Δύση τη δεκαετία του ’60 αναζωογόνησε τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας, που από το 1975 διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με αιχμή του δόρατος την ανάδειξη των γυναικείων προβλημάτων και δικαιωμάτων.
Το βασικό είναι να περάσουμε από το συμβολισμό στην πράξη.